Làng gốm Kim Lan không chỉ nổi tiếng với những sản phẩm gốm sứ tinh xảo mà còn lưu giữ dấu ấn của một thời kỳ vàng son qua những lò nung truyền thống, đặc biệt là lò hộp. Được xây dựng chủ yếu từ năm 1977 đến 2000, những lò hộp này đã đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế của làng nghề, đồng thời là minh chứng cho một giai đoạn lịch sử đầy tự hào.
Thời Kỳ Hoàng Kim Của Lò Hộp:
Trong giai đoạn từ năm 1977 đến 2000, lò hộp trở thành biểu tượng của Kim Lan. Với hơn 400 lò hoạt động sôi nổi, làng nghề cung cấp các sản phẩm thiết yếu cho đời sống như gạch ngói xây dựng, bát đĩa các loại. Những sản phẩm này không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn vươn ra thị trường quốc tế, mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho người dân.
Lò hộp Kim Lan thời kỳ này được biết đến với chất lượng sản phẩm vượt trội, giá cả phải chăng và mẫu mã đa dạng. Các sản phẩm gốm sứ ra đời từ lò hộp không chỉ bền đẹp mà còn mang đậm hồn cốt văn hóa truyền thống, thể hiện sự tài hoa và tinh tế của người thợ Kim Lan.
Chuyển Mình Sang Lò Gas:
Từ năm 2014 đến 2017 phong trào chuyển dịch từ lò hộp sang lò gas rất mạnh. Đến năm 2016, vẫn còn khoảng 100 lò hộp sử dụng than hoạt động tại Kim Lan. Tuy nhiên, nhờ chuyến công tác của ông Anton Beck, Giám đốc Chương trình Hợp tác toàn cầu, Cơ quan Năng lượng Đan Mạch, trong khuôn khổ dự án chuyển hóa cacbon thấp trong lĩnh vực tiết kiệm năng lượng (LCEE), nhiều hộ gia đình đã bắt đầu chuyển đổi sang sử dụng lò gas. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường và nâng cao hiệu quả sản xuất.
Hiện Trạng Và Nỗ Lực Bảo Tồn:
Mặc dù số lượng lò hộp giảm đáng kể so với thời kỳ hoàng kim, nhưng những lò còn hoạt động vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của làng nghề. Những gia đình như anh chị Hải Hướng (làm bát), anh chị Tới Tuyền (sản xuất gạch cổ), cô chú Khánh Huệ, Thành Phấn, Thắng Lan, Lập Đạo (sản xuất ngói mũi hài), hay cô chú Hải Long, Sánh Chiến, Bà Tuyết Thịch (làm ngói Miếu)... vẫn miệt mài gìn giữ ngọn lửa nghề, tạo ra những sản phẩm gốm sứ độc đáo, mang đậm dấu ấn cá nhân và giá trị truyền thống.
Những nỗ lực của họ không chỉ đơn thuần là duy trì một nghề truyền thống mà còn là bảo vệ một phần ký ức của làng nghề, một phần lịch sử của quê hương. Hy vọng rằng, với sự chung tay của cộng đồng, chính quyền và các tổ chức quốc tế, những lò hộp Kim Lan sẽ tiếp tục tồn tại và phát triển, đồng thời tìm ra những giải pháp bền vững để cân bằng giữa bảo tồn di sản và phát triển kinh tế.
Comments